Beth all AS ei wneud?
Mae Aelodau Seneddol yn cael eu hethol i Dŷ’r Cyffredin i gynrychioli buddiannau a phryderon yr holl bobl sy’n byw yn eu hetholaeth, p’un a wnaethant bleidleisio drostynt yn yr Etholiad Cyffredinol ai peidio. Gallant ond ymdrin â materion a godwyd gan bobl sy’n byw yn eu hetholaeth, a elwir yn etholwyr.
I wirio a ydych yn un o fy etholwyr, rhowch eich cod post ar wefan y Senedd .
Mae ASau yn ystyried ac yn pleidleisio ar ddeddfwriaeth ac yn defnyddio eu safbwynt i ofyn cwestiynau i weinidogion y llywodraeth am faterion cyfoes.
Rydym yn rhannu ein hamser rhwng gweithio yn y Senedd a gweithio yn yr etholaeth. Yn y Senedd, rwy’n treulio fy amser yn brwydro dros fuddiannau fy holl etholwyr, yn mynychu dadleuon, yn craffu ar ddeddfwriaeth ac yn pleidleisio arni, ac yn mynychu cyfarfodydd. Rwy’n cynnal cymorthfeydd cyngor ar gyfer fy etholwyr (lle gallant ddod i siarad â mi am unrhyw faterion a phroblemau lleol), mynychu cyfarfodydd a digwyddiadau cymunedol, yn ogystal ag ymweld â sefydliadau a busnesau lleol ar draws yr etholaeth.
Pan fydd etholwr yn ysgrifennu ataf, byddaf yn ysgrifennu at yr adran neu’r swyddog perthnasol neu at y Gweinidog dan sylw. Caiff llawer o broblemau eu datrys yn y modd hwn a byddaf bob amser yn anelu at ymateb cyn pen 10 diwrnod gwaith er y gall achosion mwy cymhleth gymryd ychydig yn hirach weithiau.
Fel arall, os yw etholwr yn fodlon i’r mater gael ei wneud yn gyhoeddus, gallaf ofyn cwestiwn ar lafar neu yn ysgrifenedig, sicrhau dadl neu hyd yn oed ddeisebu’r Senedd ei hun.
Cwestiynau ar Lafar neu Ysgrifenedig
Unwaith y mis mae pob gweinidog o bob adran o'r llywodraeth yn ateb cwestiynau gan ASau yn y Bwch Dogfennau yn Siambr y Tŷ. Mae terfyn ar nifer y cwestiynau y gellir eu gofyn ond gallaf hefyd gyflwyno cwestiwn ysgrifenedig i’r adran berthnasol o’r llywodraeth, a gyhoeddir yn Hansard .
Dadleuon Ohiriedig
Mae'n bosib y gall ASau godi mater etholwr mewn Dadl Ohiriedig hanner awr. I gael Dadl Ohiriedig, rhaid i ASau fod yn llwyddiannus mewn pleidlais Aelodau Seneddol neu fod y pwnc yn cael ei ddewis gan y Siaradwr. Y dadleuon fel arfer yw busnes olaf y dydd ac mae un o weinidogion y llywodraeth yn ymateb ar ddiwedd y ddadl.
Deiseb
Gall Aelodau Seneddol gyflwyno deiseb i’r Senedd ar ran eu hetholwyr. Mae angen i fformat a geiriad y ddeiseb fod mewn ffordd benodol. Am ragor o wybodaeth neu arweiniad, cysylltwch â:
Clerc Deisebau Cyhoeddus
Journal Office
Tŷ'r Cyffredin
Llundain SW1A 0AA
http://www.parliament.uk/get-involved/have-your-say/petitioning/public-petitions
Yr hyn na allaf ei wneud, fodd bynnag, yw cael unrhyw awdurdodaeth dros benderfyniadau Cynghorau lleol. Gallaf ysgrifennu at y cyngor ar eich rhan a gofyn iddynt ymchwilio i broblem neu ailystyried mater. Ond yn y lle cyntaf, dylai etholwyr gysylltu â'u cyngor lleol neu gynghorydd yn uniongyrchol.